Ο Νοέμβριος σηματοδοτεί παγκοσμίως, τον Μήνα Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Προστάτη. Είναι μια ευκαιρία για να τονιστεί η σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης και των προηγμένων διαγνωστικών εργαλείων στην καταπολέμηση ενός από τους πιο κοινούς καρκίνους στους άνδρες. Με την έγκαιρη διάγνωση, ο καρκίνος του προστάτη έχει υψηλό ποσοστό επιβίωσης, καθιστώντας την ευαισθητοποίηση καθοριστικής σημασίας για τη μείωση των επιπτώσεών του.
Ο προστάτης αδένας μαζί με τις σπερματοδόχους κύστεις, είναι μέρος του αναπαραγωγικού συστήματος του άνδρα υπεύθυνο για την παραγωγή υγρού που χρησιμεύει στη διατροφή των σπερματοζωαρίων.
Οι καρκίνοι του προστάτη ανήκουν στους τρείς συχνότερους κακοήθεις όγκους του άνδρα. Ξεκινούν συνήθως από την έξω ζώνη του αδένα και γι’ αυτό παρουσιάζουν συμπτώματα μόνο σε προχωρημένο στάδιο. Επειδή όμως ο αδένας είναι σε κοντινή σχέση με το ορθό, οι όγκοι είναι ψηλαφητοί κατά την κλινική δακτυλική εξέταση από το ορθό. Ως εκ τούτου η δακτυλική εξέταση στους άνδρες άνω των 50 ετών είναι μέρος της πλήρους φυσικής εξέτασης.
Τα αδενώματα του προστάτη είναι καλοήθεις διογκώσεις του αδένα (υπερπλασία) και φτάνουν >100g, ενώ παρατηρούνται στο μεγαλύτερο ποσοστό των ανδρών ηλικίας >70 ετών. Επειδή ξεκινούν από την έσω ζώνη του, εμφανίζονται νωρίς διαταραχές της ούρησης.
Στην εποχή μας σε συνδυασμό με τις παραδοσιακές διαγνωστικές μεθόδους όπως η κλινική εξέταση, οι αιματολογικές εξετάσεις (PSA κα.), το κλασσικό Υπερηχογράφημα και τις ιστολογικές εξετάσεις (βιοψία υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση) ήρθε να προστεθεί η Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία του Προστάτη (ppMRI) – μια καινοτόμα εξειδικευμένη απεικονιστική εξέταση που αλλάζει τα δεδομένα στην αξιολόγηση του καρκίνου του προστάτη.
Η ppMRI συνδυάζει πολλαπλές ακολουθίες μαγνητικής τομογραφίας, μαζί με δυναμικό έλεγχο (απεικονίζει την αιμοδυναμική συμπεριφορά του αδένα κατά την έγχυση σκιαγραφικού μέσου), για να παρέχει μια λεπτομερή και πολύπλευρη εικόνα του προστάτη.
Αυτό που διαφοροποιεί την ppMRI είναι η ακρίβειά της. Οι παραδοσιακές διαγνωστικές μέθοδοι, μπορούν μερικές φορές να οδηγήσουν σε υπερδιάγνωση ή να χάσουν κλινικά σημαντικούς καρκίνους. Η ppMRI αναλαμβάνει να καλύψει αυτό το κενό, στοχεύοντας τις ύποπτες περιοχές με απαράμιλλη ακρίβεια. Αυτό όχι μόνο μειώνει τις περιττές βιοψίες αλλά αντιθέτως χαρτογραφεί τον αδένα και σε περίπτωση ύποπτης βλάβης η βιοψία γίνεται εξατομικευμένα και με καθοδήγηση σε σύγκριση με τις τεχνικές τυχαίας δειγματοληψίας.
Είναι όμως η Πολυπαραμετρική ΜΤ εξέταση που πρέπει να την κάνουν όλοι; Η εξέταση συνδυάζεται ανάλογα τα υπόλοιπα ευρήματα του κλινικού Ιατρού (Ουρολόγος) και το ιστορικό. Σύμφωνα με τις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ουρολογίας, συνιστάται να προηγείται ppMRI πριν από κάθε βιοψία. Επιπρόσθετα, η εξέταση παρουσιάζει πολύ υψηλή αρνητική προγνωστική αξία. Αυτό σημαίνει ότι, αν η Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία Προστάτη δεν αναδείξει ύποπτη εστία, μπορούμε με μεγάλη ακρίβεια να καθησυχάσουμε τον ασθενή και τον Ιατρό του και να αποφευχθεί μία άσκοπη διορθική βιοψία (εφόσον και το σύνολο των κλινικοεργαστηριακών δεδομένων το επιτρέπει).
Η υιοθέτηση της ppMRI αντιπροσωπεύει μια ευρύτερη τάση στην ιατρική προς τη διάγνωση ακριβείας, όπου η προηγμένη απεικόνιση δίνει τη δυνατότητα στους κλινικούς γιατρούς να προσαρμόζουν τα σχέδια θεραπείας. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στις στρατηγικές ενεργητικής επιτήρησης, βοηθώντας στην παρακολούθηση καρκίνων χαμηλού κινδύνου, στην αποφυγή της υπερθεραπείας και στην βελτίωση της ποιότητας ζωής αμέτρητων ανδρών.
Παύλος Π. Αμπατζής
Ιατρός Ακτινολόγος
